بررسی شفق قطبی در «رشد فیزیک»
بعد از قرن‌ها شگفت‌زدگی از جلوه‌های تماشایی و پرهیبت شفق‌های قطبی، بسیاری از موارد ابهام در مورد آن‌ها حل شده است. گرچه رفع این ابهام‌ها دهه‌ها طول کشید. فصل‌نامه رشد آموزش فیزیک در مقاله‌‌ای به شفق قطبی، این نورهای اسرارآمیز پرداخته
است. بال برک نویسنده و ناصر مقبلی مترجم این مقاله است.
در ابتدای مقاله می‌خوانیم: «در سال 1896 در شناخت امروزی ما از شفق قطبی تحول بزرگی توسط دانشمند نروژی کریستین بریکلند (1917- 1867) صورت گرفت؛ کسی که پیشنهاد کرد ذرات باردار حاصل خورشید وقتی میدان مغناطیسی زمین آن‌ها را به طرف ناحیه‌های قطبی بکشند می‌توان شفق‌های
قطبی را به‌وجود آورند.»
در ادامه مقاله آمده است: «بریکلند اولین کسی نبود که ارتباط با ذرات خورشیدی را پیشنهاد کرد ولی چیزی که کار او را متمایز می‌کرد اساس آن در آزمایش‌های کنترل شده بود. او برای اثبات نظریه‌اش، «جهان در جعبه شیشه‌ای» یا ترلاّرا ساخت که یک اتاقک خلاء بود که در آن کره
فلزی مغناطیده کوچکی (به‌جای زمین) قرار داشت که با الکترون‌های ورودی به جعبه بمباران می‌شد. میدان مغناطیسی سیاره مدل او این ذرات را می‌گرفت و آن‌ها را به ناحیه‌های قطبی کره هدایت می‌کرد که در آن درخشش‌هایی نظیر شفق به‌وجود می‌آمدند.»
در ادامه مقاله درباره بسامد شفق‌های قطبی چنین می‌خوانیم: «بسامد شفق‌های شدید به سطح کلی فعالیت خورشیدی بستگی دارد که یک دوره 11ساله دارد. خورشید نیز دوره‌های طولانی‌تری نشان می‌دهد که بر شفق تأثیر دارد و در چند قرن اخیر افزایش در فعالیت خورشیدی مشاهده شده
است. از این رو امروزه مردمان نسبت به قرن‌های اولیه، نورهای شمالی بیشتری را می‌بینند. اینکه نورهای شمالی در آینده بسامد بیشتر یا کمتری خواهند داشت نامعلوم است. این امر بستگی به این دارد که در قرن بعد خورشید چه خواهد کرد.»
متن کامل این مقاله در فصل‌نامه رشد آموزش فیزیک، شماره 106، بهار 1393 منتشر شده است.