کیمیا در آغاز یک روش بود اما با گذشت زمان، ویژگی شعبده و جادوگری بدان افزوده شد. در حالی‌که بُعد فنی این دانش با تلفیق نظریه‌های علمی و آزمایشگاهی منجر به شناخت برخی عنصرها و مواد شیمیایی شد که خود پایه‌ای برای شکل‌گیری صنایع
شدند. فصل‌نامه رشد آموزش شیمی در مقاله‌ای به معرفی برخی از این صنایع که در ایران کاربرد داشته‌اند، پرداخته است.
نویسندگان این مقاله دکتر سیدمحمدحسین منظور الاجداد و مریم ثقفی هستند.
نویسندگان در این مقاله به صنایعی هم‌چون صنعت قندسازی، نفت و زغال‌سنگ، کاغذسازی و مرکب‌سازی، داروسازی، شیشه‌سازی، صنایع پوست و چرم، صابون‌سازی و صنایع لعاب‌سازی اشاره کرده‌اند.
در توضیح صنعت نفت و زغال‌سنگ می‌خوانیم: «از دوران باستان، ایرانیان، نفت و زغال‌سنگ را به‌عنوان ماده سوختی می‌شناختند اما نفت در ایران کاربرد بیشتری داشت چنانکه در عهد باستان به‌عنوان روغن مادی از ماد ـ منطقه‌ای در شمال غرب ایران ـ به‌دست می‌آید. برای استخراج
نفت، ظرفی را در قشر نفت فرو کرده، آن را بیرون می‌کشیدند و در مخزنی حاوی چند مجرا می‌ریختند. نفت به شکل قیر و روغن وارد این مجراها می‌شد: کاربرد نفت متفاوت بود؛ از نفت سفید به‌عنوان جلادهنده در نقاشی و پزشکی استفاده می‌شد و نفت سیاه برای سوخت و بیشتر برای روشنایی
به مصرف می‌رسید. البته افراد کم‌درآمد، به‌دلیل قیمت پایین و بوی بد، نفت را به‌جای روغن برای روشنایی استفاده می‌کرده‌اند. شاردن در سفرنامه خود نوشته است: «قیر طبیعی در شمال ایران وجود دارد و از آن برای جلا دادن در نقاشی، پزشکی، گرفتن درزهای کشتی بهره می‌گیرند
و فقرا برای گرمابخشی از آن استفاده می‌کنند.»
برای بالا بردن کیفیت نفت، از روش تقطیر نفت استفاده می‌شد اما این عملیات موجب بالا رفتن قیمت نفت می‌شد و در نتیجه استفاده از آن را محدودتر می‌کرد.»
متن کامل این مقاله در فصل‌نامه رشد آموزش شیمی، شماره 106، پاییز 1392 منتشر شده است.