ترویج علم فرایندی است که ضمن آن اصول و قوانین علمی به قلمروهای مختلف زندگی انسانها گام میگذارد وبه ابزاری توانمند برای کیفیت بخشیدن به لحظات زیستن آنها تبدیل میگردد. فصلنامه رشد آموزش فیزیک در مقالهای به آموزش و ترویج
علم و عناصر آن پرداخته است.
«آموزش و ترویج علم» عنوان مقالهای از جهانگیر ریاضی
کارشناس فیزیک و مدرس مراکز تربیتمعلم است که در فصلنامه رشد آموزش فیزیک منتشر شده است.
دربخشی از این مقاله آمده است: «تولید و ترویج علم هریک دارای قلمروها و فرایند خاص خود هستند و شناخت درست عناصر در هریک از این فرایندها نیازمند بهکارگیری مدیریتی علمی است. این شناخت به ما کمک میکند که بتوانیم برای هریک از این فرایندها،سناریویی مدون با اهداف
مشخص طراحی کنیم. سپس عناصر اصلی هر سناریو را مشخص و وظیفه هرکدام را در مسیر دستیابی به اهداف اصلی تعریف نماییم.
باید مشخص شود قلمروهای تولید علم کداماند و چهکسانی با کدام ویژگیها میتوانند با برخورداری از اندیشه مولد، در تولید علم سهم اساسی داشته باشند. ازطرف دیگر، باید عرصهها و سازوکارهای ترویج اندیشههای علمی را تعریف و ویژگیهای لازم برای برخورداری از مدیریتی
توانمند در فرایند ترویج علم را مشخص کرد. از این منظر نباید مفاهیم و قلمروهای «تولید» و «ترویج علم» را یکی فرض کرد و تفاوتهای آنان را نادیده گرفت.»
جهانگیر ریاضی در ادامه آورده است: «یکی از ویژگیهای بسیار مهم در فرایند ترویج علم، تعامل گسترده با طیف وسیعی از انسانهای برخوردار از سطوح مختلف دانایی است؛ ویژگیای که در تولید علم به این صورت مطرح نمیشود. در فرایند ترویج اندیشههای علمی، با نقد و آسیبشناسی
یک اندیشه یا رفتار و جایگزین نمودن اندیشه و رفتار بهتر بهجای آن مواجه میشویم. در این عرصه لازم است که شناخت بهتری از باورها و شیوههای اتخاذ شده در عبور از موانع موجود در مسیر زندگی کیفی توسط گسترهای از انسانها در یک جغرافیای معین داشته باشیم.»
متن کامل این مقاله در فصلنامه رشد آموزش فیزیک، شماره 103، تابستان 1392 منتشر شده است.