در «رشد زبان و ادب فارسی»
«زن در شاهنامه و ایلیاد و ادیسه» عنوان مقاله‌ای از فصل‌نامه رشد آموزش زبان و ادب فارسی است که در آن مقام و شخصیت زنان برجسته آن‌ها مورد بررسی قرار گرفته است.
مرضیه مکاریان، دبیر ادبیات و کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی خمینی‌شهر نویسنده این مقاله است.
در بخشی از این مقاله با عنوان نقش و شخصیت زنان در شاهنامه فردوسی آمده است: «اکثر زنان شاهنامه نمونه‌های بارز زن تمام‌عیار ایرانی هستند که در عین برخورداری از فرزانگی و بزرگ‌منشی از جوهر زنانگی و زیبایی به نحو سرشار بهره‌مندند. حتی زنان خارجی که به ایرانیان
می‌پیوندند از صمیم قلب ایرانی می‌شوند و جانب نیکی را – که جانب ایران است – می‌گیرند.»
در ادامه مقاله می‌خوانیم: «زن در شاهنامه عامل انسجام قلمروهای حکومتی است. در ازدواج درون‌گروهی عامل پایداری قدرت است و در ازدواج برون‌گروهی نقش مؤثری در جذب، دفع و حذف قدرت دارد. زن در شاهنامه گاهی به‌عنوان مظهر جادو و فریب‌کاری ظاهر می‌گردد و زمانی به‌عنوان
عامل تأثیرگذار روابط سیاسی وارد صحنه داستان می‌شود.
زنانی چون فرانک – مادر فریدون – که زمینه‌ساز قیام کاوه بود، کتایون – همسر گشتاسب و مادر اسفندیار، سیمین‌دخت مادر رودابه – که با درایت خود سرزمین و مردمش را از هلاکت نجات داد و... هر کدام در دلاوری، وفاداری و سیاست کمتر از قهرمانان مرد در شاهنامه نبوده‌اند.»
متن کامل این مقاله در فصل‌نامه رشد آموزش زبان و ادب فارسی، شماره 105، بهار 1392
منتشر شده است.