صندوق ارتباط با مدیر

در عصر افول مدرنیته و ظهور پست‌مدرنیسم، پدیده فضیلت سازمانی بیش از هر زمان دیگری نیازمند توجه و روشنگری علمی است. زندگی معنادار، احترام و ترفیع انسان، ارزشمند بودن شکوفایی انسان و در نهایت پدیده‌ای که سلامتی، شادی و تعالی را شکل می‌دهد، این ضرورت را به اوج می‌رساند. با وجود این، مفهوم فضیلت تا همین اواخر در جوامع علمی با اقبال عمومی مواجه نبود؛ تا آنجایی که بیشترین تحقیقات در مورد فضیلت سازمانی از سال ۲۰۰۵ به بعد بوده است. فضیلت سازمانی از جمله مفاهیم مهم و جدید سازمانی است که از روان‌شناسی مثبت‌نگر گرفته شده است و به‌عنوان یک چالش در قرن بیست‌ویکم در نظام تربیتی ما و حتی در کشورهای دیگر مطرح خواهد بود.

طی مدت چهل‌سالی که با مدرسه سروکار داشته‌ام (۱۲ سال دوران تحصیل، ۱۸ سال تدریس، ۵ سال خدمت به‌عنوان کادر اداری، ۵ سال مدیریت) شاهد اتفاقات زیادی بوده‌ام؛ اتفاقاتی که بعدها معلوم شده است که اگر مدیر مدرسه از آن‌ها خبر داشت و در همان ابتدا اقدام ساده و کم‌‌هزینه‌ای می‌کرد، به مسئله‌ای ساده در مدرسه تبدیل می‌شدند اما به ‌علت بی‌اطلاعی و بزرگ شدن مسئله، یک مشکل ساده و معمولی به معضل و بحرانی جدی و دردسرساز تبدیل شده است.

نمونه‌هایی از این مشکلات را بارها در مدارس تجربه کرده‌ایم:

• یک شیوه تقلب خاص که فراگیر شده و معلم‌ها از آن بی‌خبر مانده‌اند؛

• یک ناهنجاری اخلاقی که بین دانش‌آموزان یک کلاس شایع شده است؛

• آوردن تلفن همراه به مدرسه و استفاده از آن؛

• پنهان کردن تلفن همراه در سطل زباله و پشت پنجره و ... با روش‌های خاص و جست‌وجوی ناموفق معاونان؛

• تهدید و زورگویی برخی دانش‌آموزان؛

• آوردن و فروش خوراکی‌های غیربهداشتی و ممنوعه توسط یک دانش‌آموز.

بر این اساس، این سؤال‌ها در ذهنم شکل گرفت؛ چگونه می‌توانم در عین انجام دادن وظایف معمول و روزمره مدیریتی، هر لحظه در هر نقطه‌ای از مدرسه حضور داشته باشم و در جریان ریزترین اتفاقات قرار گیرم؟ چگونه می‌توانم برخی اتفاقات ناخوشایند را قبل از رخ دادن پیدا و رفع کنم؟

در نهایت، به این فکر رسیدم که البته قبلاً برخی افراد به‌صورت محدود و مقطعی آن را تجربه کرده بودند: «صندوق ارتباط با مدیر».

این صندوق مانند عموم صندوق‌های نظرسنجی یا مشاوره است اما چند نکته مهم درباره آن باید رعایت شود:

• محل نصب مناسب

• اطلاع‌رسانی دقیق به تمام دانش‌آموزان و اولیا

• باز کردن و بررسی نوشته‌ها به‌صورت هفتگی و منظم

• باز کردن صندوق فقط توسط شخص مدیر

• دسته‌بندی و ارجاع، حسب مورد به معاونان یا افراد دیگر برای پیگیری

• بایگانی کردن نوشته‌ها

• توضیح و بررسی برخی از نوشته‌ها سر صف

• توجه به امکان ارائه اطلاعات غلط توسط دانش‌آموزان.

همان روز اطلاعیه‌ای را در تابلوی اعلانات مدرسه نصب و مورد را توضیح دادم. فردای آن روز نیز سر صف مسئله را به اطلاع دانش‌آموزان رساندم. در یکی دو هفته اول استقبال دانش‌آموزان کم بود اما وقتی دیدند هر هفته چهارشنبه‌ها دارم صندوق را باز می‌کنم و شنبه بازخورد نوشته‌ها را مطرح می‌کنم، کم‌کم باور کردند و هفته‌های بعد آمار نوشته‌ها بسیار زیاد شد. طی سال ۹۸- ۱۳۹۷ بارها و بارها مطالب و مسائلی استخراج شده و مشکلاتی به سادگی حل شده است که در صورت عدم اطلاع و بزرگ شدن ممکن بود مدرسه و حتی منطقه را به چالش جدی دچار کنند.