از تهدید تا فرصت: یشنهاد هایی برای استفاده مطلوب از شبکه های اجتماعی مجازی

به‌منظور استفاده مطلوب و بهینه از فناوری‌های ارتباطی جدید، به‌خصوص شبکه‌های اجتماعی مجازی در آموزش‌وپرورش، پیشگیری و کاهش آسیب‌های آن‌ها و تبدیل تهدیدهای موجود به فرصت، پیشنهادهایی ارائه می‌شود:

• با توجه به اینکه بیشتر استفاده‌کنندگان از فضای مجازی نوجوانان و جوانان هستند، فرهنگ‌سازی برای کاهش پیامدهای آن ضروری است. لذا آموزش نحوه استفاده صحیح از این فناوری می‌تواند مؤثر باشد.

• از ظرفیت‌هایی همچون رسانه‌های دیداری و شنیداری، روزنامه‌ها، مجلات و نشریات برای نهادینه شدن فرهنگ سایبری استفاده شود.

• آموزش‌های مورد نظر برای آگاهی دادن به نوجوانان و جوانان در مورد مزایا و معایب فناوری‌های جدید و نحوه استفاده صحیح از آن‌ها ارائه شوند.

• هنجارسازی‌های مثبت و ترویج فرهنگ استفاده از اینترنت و فضای مجازی مورد نظر قرار گیرد.

• به معلمان، برای استفاده و به‌کارگیری شبکه‌های اجتماعی در آموزش، آموزش‌های ضمن خدمت ارائه شود.

• از آنجا که فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی فارغ از مکان و زمان هستند، دانش و اطلاعات به‌روز و مرتبط با موضوعات آموزشی، می‌تواند در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک گذاشته شود تا همواره به‌آسانی در معرض دید یادگیرندگان باشد و امکان دسترسی آسان به اطلاعات فراهم شود.

• آموزش مجازی را می‌توان با ایجاد محافل بحث‌ و گفت‌وگو، فرصت‌هایی برای برقراری ارتباط با دیگران، و حذف عواملی که مانع مشارکت افراد می‌شود (مانند ترس از صحبت‌ با دیگران)، به‌کار گرفت.

• در شبکه‌های اجتماعی، فرصت‌هایی برای یادگیرندگان فراهم کنیم که به تفاوت‌های فردی آن‌ها توجه شود. برای مثال، برخی از یادگیرندگان تمایل دارند بر بخش‌های خاصی از درس متمرکز شوند، در حالی که دیگران ترجیحات دیگری دارند.

• فرصت‌هایی به وجود آید که به علاقه‌های یادگیرندگان توجه شود. هر فرد با توجه به زمینه‌های مورد علاقه خود عضو بخش‌های گوناگون شود و اطلاعات به‌روز و همچنین فرصت گفت‌وگو و تبادل نظر در حوزه‌های مربوطه برای همگان ایجاد شود تا همواره یادگیرندگان بتوانند با نظرات مختلف مواجه شوند و هر موضوع را از دیدگاه‌های متفاوت بررسی کنند.

• بهتر است مطالب آموزشی که در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک گذاشته می‌شوند، کوتاه و جذاب باشند تا یادگیرندگان و خوانندگان را دچار فرسایش نکنند و خوانندگان بتوانند در کمترین زمان، بیشترین بهره را از مطالعه مطالب ببرند.

• ویژگی‌های ظاهری جذابیت صفحات شبکه اجتماعی برای کاربران و همچنین دسترسی ساده به مطالب، از مواردی هستند که باید در انتقال یادگیری به آن‌ها توجه شود.

مهم‌ترین نکته که باید به آن توجه شود، این است که یادمان باشد، نسل فعلی یادگیرندگان بیشتر مستعد استفاده از ابزارهای چندرسانه‌ای و مجازی در آموزش و یادگیری هستند و بیشتر با شبکه‌های اجتماعی مجازی درگیرند و برای توجه به یادگیری با شیوه سنتی انگیزه کمتری دارند. برخورد سلبی در استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی نمی‌تواند به نتیجه خوبی بینجامد.