نوزدهمین گردهمایی نمایندگان نشریات رشد تهران و شهرستان‌های استان تهران روز چهارشنبه، ۳۰ مرداد ۹۸ با حضور معاونان آموزشی، نمایندگان نشریات رشد و مسئولان دفتر انتشارات و فناوری آموزشی، در محل سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی برگزار شد
در این نشست دکتر مسعود فیاضی، مدیرکل دفتر انتشارات و فناوری آموزشی و مدیرمسئول مجلات رشد ضمن تبریک عید سعید غدیر خم و با اشاره به تناسب این عید با فعالیت این مجموعه گفت: «معتقدم در بین کارهایی که در سازمان پژوهش انجام می‌شود، کار مجلات رشد یکی از مهم‌ترین کارها است. ما باید بدانیم که مجلات رشد چه کاری قرار است انجام دهند تا از این طریق وظایف خودمان را هم بشناسیم. ما بر اساس یک چرخه تولید و توزیع فرهنگی عمل می‌کنیم که گروه توزیع مجلات، مهم‌ترین بخش این چرخه است و اهمیت آن از بخش تولید کم‌تر نیست. زیرا واحد توزیع جایی است که به واحد تولید جهت می‌دهد.»
وی در ادامه گفت: «هدف ما از همه تولیدات از جمله تولید مجلات رشد این است که مخاطبانمان را از یک سطح به سطح دیگری ارتقا دهیم. این ارتقا به خواست خود مخاطب اتفاق می‌افتد. بنابراین عنصر انتخاب در اثربخشی آثار بسیار مهم است. یعنی مخاطب باید مجلات را انتخاب کند. در کتاب‌های درسی نوعی اجبار وجود دارد زیرا مخاطب باید آن را بخواند و نمره بگیرد. از این جهت در بازخوردسنجی‌ها می‌بینیم که درصد کمی از دانش‌آموزان پیام‌های کتاب‌های درسی را تلقی کرده‌اند. آن‌ها در خیلی موارد مطالب را حفظ می‌کنند ولی لزوماً آن‌ها را یاد نمی‌گیرند. زمانی یادگیری و تلقی مفهوم اتفاق می‌افتد که خودش انتخاب کرده باشد. برای همین تولید بسته‌های آموزشی در دستور کار سازمان پژوهش قرار گرفته است که یکی از عناصر این بسته آموزشی کتاب درسی است و بقیه آن مواردی هستند که مخاطب خودش آن را انتخاب می‌کند. مثل نرم‌افزار، فضای مجازی، مجله و... بنابراین اگر کسی مجله رشد را خرید، یعنی او آن را انتخاب کرده است. پس مجله برای تأثیرگذاری بر روی او کارآمدتر است.»
دکتر فیاضی گفت: «باید کیفیت مجلات را آنقدر بالا ببریم که مخاطب شرطی شود و خودش پیگیر مجله باشد. باید نقاط قوت و ضعف نشریات رشد را پیدا کنیم با همفکری یکدیگر نقاط قوت را ارتقا دهیم و نقاط ضعف را تدبیر کنیم. نباید به جایگاهی که در آن قرار داریم راضی باشیم. باید تلاش کنیم خودمان را ارتقا بدهیم.»
مدیرکل دفتر انتشارات و فناوری آموزشی در تبیین اثربخشی مجلات رشد گفت: «باید چارچوب مفهومی کارمان را پیدا کنیم تا نقش هرکس مشخص شود. اثربخشی یا تلقی پیام زمانی رخ می‌دهد که چهار رکن دیگر پیام بر اساس اقتضائات مخاطب چیده بشود. یعنی به عنوان مثال، در بخش محتوا، محتوایی انتخاب شود که متناسب با شرایط و نیازهای فعلی مخاطب باشد ولی داخل محتوا باید به سمت نیاز اصلی او برود. نیاز اصلی مخاطب را برنامة درسی ملی و سندهای پیوستش به ما ارائه داده است. در این اسناد مشخص شده که دانش‌آموز پیش‌دبستان چه مهارت‌هایی را باید یاد بگیرد. پس مهم فهمیدن وضعیت فعلی مخاطب است که بخش توزیع در این راستا نقش مهمی دارد. اگر در مجلات موضوعی را مطرح کنیم که مخاطب با آن درگیر نیست مجله را نخواهد دید. الان وقتی مخاطب مجله را دستش می‌گیرد، ظرف ۳۰ ثانیه اگر بتواند با مجله ارتباط بگیرد ادامه می‌دهد در غیر این صورت آن را کنار می‌گذارد. این موضوع که مخاطب با مجله ارتباط می‌گیرد یا نه برای ما مهم است. این ارتباط را شبکه توزیع به ما منتقل می‌کند.»
ایشان در ارتباط با وظیفه شبکه توزیع مجلات گفت: «توزیع یعنی اینکه اولاً تا رسیدن محصول به دست مخاطب (نه مدیر مدرسه یا...) پیگیری و امور لازم را انجام داد و ثانیاً به دنبال مخاطب رفت و بازخورد محصول را از او گرفت و به بخش تولید منتقل کرد. شما به عنوان شبکه توزیع با مدیران، معلمان و دانش آموزان درارتباط هستید و باید از آن‌ها بازخورد بگیرید. اگر این بازخورد از طرف شبکه توزیع به بخش تولید نرسد، آن بخش مبتنی بر برداشت خودش تولید را ادامه می‌دهد بدون اینکه لزوماً برداشت او منبعث از مشکلات و نیازهای صحنه واقعی باشد.»
لزوم مخاطب شناسی در مجلات بخش دیگری از سخنان دکتر فیاضی بود. وی با بیان اینکه محتوای پیام باید بر اساس مخاطب‌شناسی باشد گفت: «اگر شخصیت مخاطب را به دو بعد بینش و سلیقه (گرایش) تقسیم کنیم، محتوای مجله به بینش او باز می‌گردد. پس در انتخاب محتوا باید ببینیم بینش او الان در چه وضعیتی است و به کجا باید برسد. اما قالب و ابزار انتقال پیام باید بر اساس سلیقه مخاطب انتخاب شود. در این خصوص ملاک، سلیقه اوست. در مجلات تخصصی رشد برای سنجش اینکه آیا مجله تخصصی مؤثر بوده یا خیر، یک مخاطب معیار تعیین کرده‌ایم. ما از بازخوردسنجی فقط یک یا دو شاخص دستمان است و این اصلآً خوب نیست. تیراژ، شاخص درستی برای سنجش کیفیت نیست. شاخص‌های کیفی مواردی هستند که شبکه توزیع که در صحنه حضور میدانی دارند باید آن‌ها را سنجش کرده و مسئولان و بخش تولید را مبتنی بر نتایج آن‌ها جهت دهند.»
دکتر فیاضی در خصوص انتظاراتش از شبکه توزیع به مواردی از جمله رساندن مجله به دست مخاطب و رعایت نظم زمانی، بازخورد سنجی، اتخاذ رویکرد تعاملی با مخاطبان و ارائه پیشنهاد در بستن شماره‌های بعدی مجلات اشاره کرد و گفت: «اگر مخاطب مجله را دریافت نکند، امکان بازخوردسنجی هم وجود ندارد. گزارش‌هایی داریم که در برخی جاها نشریات به دست مخاطبان نرسیده است. از نظر ما مخاطب، خود دانش‌آموز یا خود معلم است. مجله تا دفتر مدرسه هم می‌رسد اما بین مخاطب توزیع نمی‌شود. گزارش داریم که نشریات حتی از اداره کل هم خارج نشده‌اند. چه کسی پاسخگوی هدر رفتن پول دانش‌آموزان و خانواده‌های آن‌ها است؟ پول نشریات از معلم‌ها و خانواده‌های دانش‌آموزان دریافت می‌شود و این دین به گردن ماست که حتماً نشریات را به دست آن‌ها برسانیم.»
مدیرمسئول نشریات رشد در خصوص نظم در رساندن مجلات به دست مخاطبان هم گفت: «رسانه تا مخاطبش را شرطی نکند، اثرگذار نیست. مجله باید به یک فاصله منظم به دست مخاطب برسد. بعضی از دوستان اشتباه می‌کنند و مجله مهر و آبان و آذر را یکجا به دست دانش آموز می‌رسانند. این کار اشتباه است چون اثری برای دانش‌آموز ندارد. تدریج در توزیع خیلی مهم است.»
مدیرمسئول مجلات رشد در خصوص دیرکرد اعلام بخشنامة قیمت مجلات برای سال تحصیلی جاری گفت: «امروز کاغذ در وضعیت بسیار بحرانی قرار دارد. جلسات متعددی در داخل و خارج از سازمان پژوهش درباره کاغذ مورد نیاز مجلات برگزار شده است. چون به مجلات ارز دولتی تعلق نگرفته است ما کاغذ مجلات را با هزینة بالایی خریداری کردیم و علت بالا رفتن قیمت مجلات هم همین موضوع است و به دلیل دیرشدن تعیین قیمت، تهیه و ابلاغ بخشنامه نیز با تأخیر انجام شده است.»
دکتر فیاضی در پایان سخنانش به اضافه شدن دو نشریه جدید به خانواده نشریات رشد با عنوان «رشد خانواده» برای خانواده‌های دانش‌آموزان و «رشد علم و عمل» برای دانش‌آموزان متوسطه دوم جاری اشاره کرد که در سال تحصیلی جاری منتشر خواهند شد.
اهم نظرات شرکت‌کنندگان در نشست
پس از سخنان مدیرکل دفتر انتشارات و فناوری آموزشی، حاضران در این نشست به بیان نظرات خود پرداختند:
• برای ارتقای وضعیت توزیع باید رایزنی بیشتری با مدیران مدارس داشت و برای توجیه ایشان برنامه‌های خاص گذاشت.
• باید با مسئولان وزارتخانه رایزنی‌های لازم را انجام داد که امکان فروش مجلات رشد در حین ثبت‌نام وجود داشته باشد.
• طرح بوم مدارس می‌تواند به کاربردهای مجلات اختصاص یابد.
• تبلیغ مجلات در مدارس و رسانه‌ها باید مورد توجه قرار گیرد.
• استفاده از ظرفیت‌های رسمی وزارتخانه مانند فعال کردن امتیازهای مربوط به ارتقا، اعطای تقدیرنامه، استفاده از بستر اتوماسیون مدیران و... در تبلیغ نشریات می‌تواند مؤثر باشد.
• می‌توان برای مجلات رشد جشنواره سالانه تعریف کرد تا از سراسر استان‌ها محصولات مجله پایه در این جشنواره مورد تقدیر قرار گیرد.
• برای فروش مجلات در سامانه فروش کتاب درسی نیاز به کارشناسی‌های زیادی است. زیرا این کار در عین برخورداری از نقاط قوت زیاد، ممکن است موجب دلسردی نمایندگان میدانی شود.
• برای دیجیتالی کردن نشریات و استفاده از بستر فضای مجازی برای رساندن پیام نشریات می‌توان استفاده کرد.
در انتهای جلسه مقرر شد کارگروهی با عنوان «کارگروه نمایندگان مجلات رشد تهران و شهرستان‌های استان تهران» شکل گیرد تا نتایج جلسه را در طول سال پیگیری و برای حل معضلات تدبیر لازم را انجام دهد.
این نشست، با قدردانی از نمایندگان برتر نشریات رشد با اهدای تندیس و لوح تقدیر پایان یافت.