فصلنامه «رشد مدیریت مدرسه» در جدیدترین شماره خود مقالهای را به ارائه نکتههایی اختصاص داده است که به مدیران در ایجاد نظام انگیزشی در مدرسه کمک میکند
در ابتدای این مقاله میخوانیم: «وقتی از انگیزش در مدرسه صحبت میکنیم، بهطور معمول، موضوعاتی مانند تشویق و جایزه یا توبیخ و تنبیه تداعی میشوند. اما وقتی «نظام انگیزشی» مطرح میشود، منظور تعیین چارچوبی برای انگیزش در مدرسه است که هم از مبانی نظری مشخصی برخوردار باشد و هم روشهای اجرایی و عملیاتی کردن مبتنی بر همان مبانی نظری را تبیین کند. یکی از رموز موفقیت تربیت غیررسمی بهرهمندی از نظام انگیزشی معتبر و مؤثر است.»
نویسنده مقاله مرحله اول طراحی یک نظام انگیزشی را چنین آورده است:
•مطالعاتی درباره نظریههای یادگیری و انگیزش
•مطالعه و مقایسه کارکردهای روشهای انگیزش بیرونی، بهویژه موضوعاتی مانند جایزه، رقابت و رتبهبندی با روشهای انگیزش درونی مانند تلاش فردی، یادگیری معنادار و یادگیری مشارکتی
•بهرهگیری از اندیشهها و تجارب استادان و کارشناسان
•برگزاری جلسات و کارگاههایی برای درک و تعمیق مفاهیم اساسی
•تعیین جهتگیری انگیزشی مدرسه؛ مثلاً تأکید بر انگیزش بیرونی یا انگیزش درونی/ استناد به نظریههای رفتارگرایی یا شناختی
•تدوین پیشنویس نظری و عملی انگیزش در مدرسه
در بخشی دیگر از مقاله، نویسنده توصیه کرده است: «مدیر باید تا حد امکان، منبع انگیزه و انرژی مثبت در مدرسه باشد. البته شاید بگویید که تحقق این خواسته در همهجا نمیتواند یکسان باشد. میتوان پذیرفت که نقش انگیزشی مدیر براساس عواملی چون شخصیت وی، موقعیت کاری، طیف همکاران و حتی شرایط و امکانات، متفاوت است. با این همه، باز هم مدیر نقش اصلی را در تعیین سطح انگیزشی مدرسه دارد. به بیان بهتر، مجموعه مدیریتی مدرسه و بهویژه شخص مدیر، موتور محرک انگیزش مدرسهاند و همیشه باید نقش انگیزهدهنده و مشوق برای همکاران داشته باشند. بنابراین، بهعنوان مدیر مدرسه، هم مراقب باشید که خواسته یا ناخواسته، ضدانگیزشی رفتار نکنید و هم به خودتان بقبولانید که هرچه روحیه، منش و رفتارهای شما مثبت و برانگیزاننده باشد، جو عمومی مدرسه، مثبتتر و سطح انگیزشی برای تلاش و موفقیت، بالاتر خواهد بود.»
نویسنده: ابراهیم اصلانی، روانشناس تربیتی
کلیدواژهها: انگیزه، انگیزش، موقعیت یادگیری، تعالی مدرسه
ـ بایگانی رشد مدیریت مدرسه