طراحی مسیر زندگی تحصیلی- شغلی دغدغه آموزشوپرورش عنوان مقالهای است که در فصلنامه «رشد آموزش فنیوحرفهای و کاردانش» منتشر شده است
«خودکارآمدی» و «رضایت تحصیلی» از جمله موضوعاتی است که در این مقاله به آن اشاره شده است. نویسنده در این بخش تأکید دارد: «در آموزشوپرورش مهم این است که با توجه به استعداد، رغبت، توانایی، ارزشها و تواناییهای متفاوت، دانشآموز وارد رشتهای شود که بیشترین تطابق و هماهنگی را با او داشته باشد تا این مطابقت نیز باعث تقویت انگیزش و خودکارآمدی او شود که نتیجه آن رضایت و موفقیت تحصیلی است. حال سؤال این است که: موضوع هدایت تحصیلی و انتخاب صحیح آن چگونه میتواند باعث خودکارآمدی و رضایت تحصیلی شود؟»
در ادامه مقاله میخوانیم: «در مجموع نتایج انتخاب مسیر تحصیلی و شغلی را به دو دسته میتوان طبقهبندی کرد:
اول، نتایجی که فرد از تعامل با محیط (شامل رشته تحصیلی، محیط تحصیلی، سازمان، پست شغلی و امثال آن) در تحقق نیازها، ارزشها و منافع مادی و معنوی خود میبیند که «رضایتمندی» مهمترین این نتایج است.
دوم، نتایجی است که از تعامل فرد با محیط، به محیط میرسد. که «عملکرد» یا «رضایتبخشی» مهمترین شاخص این نتایج است. به عبارت دیگر، پاسخگو بودن محیط در برابر فرد موجب رضایتمندی او، و پاسخگویی فرد در برابر محیط موجب عملکرد یا رضایتبخشی خواهد بود. در مجموع، الگوهای مدیریت انتخاب مسیر تحصیلی- شغلی را به دو دسته میتوان تقسیمبندی کرد:
دسته اول، «الگوهای محتوایی» هستند که هدف آنها تعیین «چیستی» انتخاب دانشآموز است. سازه مورد تأکید در این الگوها «همخوانی» یا «تناسب داشتن» است، یعنی اینکه قابلیتها، ارزشها و رجحانهای فرد تا چه اندازه با الزامات، تقویتها و فرصتهای فراهمشده از سوی رشته تحصیلی یا شغل تناسب یا همخوانی دارند.»
در ادامه آمده است: «دسته دوم نیز الگوهای فرایندی هستند که بر چگونگی انتخاب مسیر تحصیلی و شغلی تأکید دارند. سازه مورد تأکید این الگوها «آمادگی» و «انطباقپذیری» است. فرض این الگوها آن است که تأثیر همخوانی در پیشبینی نتایج انتخاب تحصیلی و مسیر شغلی در شرایطی بیشتر خواهد بود که فرد از آمادگی و انطباقپذیری لازم در مسیر شغلی خود برخوردار باشد.»
نویسنده: دکتر محمد مصطفوی، معاون دفتر مشاوره
** دریافت مقاله طراحی مسیر زندگی (تحصیلی ـ شغلی) دغدغه آموزشوپرورش
** دریافت فصلنامه رشد آموزش فنیوحرفهای و کاردانش، شماره ۴۶، پاییز ۱۳۹۶
** بایگانی رشد آموزش فنیوحرفهای و کاردانش