شیوه‌های تقویت انشانویسی دانش‌آموزان

۲۸ آذر ۱۳۹۵ ۱۲:۳۶

«شیوه‌های تقویت انشانویسی دانش‌آموزان» عنوان مقاله‌ای است که در جدیدترین شماره فصل‌نامه رشد آموزش زبان و ادب فارسی منتشر شده است

نویسنده مقاله پس از اشاره به اهمیت انشا، به آسیب‌شناسی درس نگارش و انشا پرداخته است. وی به این موارد اشاره کرده است:

1. دیدگاه نادرست برخی معلمان و دبیران درباره درس انشا
2. نگاه غلط مدیران و برنامه‌ریزان مدارس به درس انشا
3. دیکته کردن انشا به‌جای کمک (توسط اولیا)
4. استفاده از موضوعات کلیشه‌ای (تکراری)
5. اصرار بر قالب و ساختار کلیشه‌ای در انشا

در این مقاله درباره شیوه‌های تقویت انشانویسی دانش‌آموزان چنین ذکر شده است:
1. از ساده‌نویسی شروع کنیم
2. به کمیت چندان اهمیت ندهیم
3. دانش‌آموزان را به مطالعه و کتابخوانی تشویق کنیم
4. از آن‌ها بخواهیم که قصه و خاطره بگویند
5. جمله‌ نویسی را در کلاس تمرین کنیم
6. از شبکه معنایی یا خوشه خورشیدی استفاده کنیم
7. متن‌خوانی و کتابخوانی دبیر در زنگ انشا
8. آموزش کاربرد نشانه‌های نگارشی
9. استفاده از چرک‌نویس
10. انشا نویسی گروهی
11. تدوین ویژه‌نامه انشاهای برتر

در توضیح راهکار شش می‌خوانیم: «در این روش، ابتدا موضوع طرح شده را در قالب یک واژه روی تخته می‌نویسیم. سپس، اطراف این واژه طرحی از یک خورشید می‌کشیم که دارای شعاع‌های مختلف است و موضوع در وسط طرح خورشید قرار می‌گیرد. آنگاه از دانش‌آموزان می‌خواهیم همان طرح را در دفتر انشای خود بکشند و با دیدن آن واژه (موضوع اصلی) هر کلمه دیگری به ذهنشان می‌رسد، در اطراف آن خورشید بنویسند.

به این ترتیب، دانش‌آموزان شبکه معنایی گسترده‌ای با آن واژه می‌سازند. سپس، از آن‌ها می‌خواهیم با آن واژه‌ها جمله‌های مختلفی بسازند و در پایان، جملات خود را به کمک حروف ربط به هم وصل کنند. در نهایت، دانش‌آموزان انشایی نامنظم در دفترچه خود خواهند داشت که با کمی مرتب کردن و حذف برخی جمله‌ها و واژه‌های تکراری، منظم می‌شود. در این روش، ممکن است انشای دانش‌آموز زیبا به نظر نرسد ولی در ابتدای کار آموزش نگارش و انشانویسی می‌تواند به دانش‌آموزان کمک کند.»